کد مطلب:39381 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:13

گنجینه پرسمان » اهل بيت

نظر شيعه را در مورد گروههايي كه خود را اهل حق و منسوب به حضرت علي (علياللهي) ميدانند و در ابتداي زمستان مراسم جشن مانندي دارند، توضيح دهيد.

اهل حق، علياللهي، سرسپردگان، يارسان، غُلات، نُصيريه، علويان و... نامهايي است براي افراد و گروههايي كه درباره امام علي (ع) راه غُلو را پيموده و او را به درجه خدايي رسانيدهاند و براي خود آداب و رسوم خاصي وضع كردهاند. برخي از اين گروهها حتي درباره رؤساي خود نيز غُلو ميكنند. در كشور ما ايران درباره اين گروهها معمولاً از اسامي و عناوين »اهل حق« و »علياللهي« استفاده ميشود، گرچه خود آنها ترجيح ميدهند كه بر آنان اهل حق اطلاق شود و القاب علياللهي و غُلات خوشايندشان نيست، در تركيه به اين گروه بكتاشي و علوي و در سوريه نُصيريه و علويان ميگويند.

{P- آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي، رضا برنجكار، ص 160، نشر مؤسسه فرهنگي طه، قم P}

گروههاي مختلف اهل حق، در آراء و عقايد و آداب و رسوم اختلافات زيادي دارند به طوري كه به راحتي نميتوان اهل حق را فرقه و مذهب واحدي دانست. برخي از آنان صريحاً امام علي (ع) را خدا ميدانند. برخي ديگر كه شيطان پرست ناميده ميشوند، شيطان را تقديس ميكنند و حرامهاي الهي را حلال ميدانند و مخالف طهارت و عبادتاند. گروهي از اينان خود را مسلمان و شيعه اثني عشريه معرفي ميكنند و ميكوشند تا عقايد خود را با عقايد شيعه اماميه هماهنگ سازند و به شريعت، اعمال و عبادات اسلامي پايبند باشند.

برخي از اهل حق - چنان كه اشارت رفت - همان اعتقادي كه درباره حضرت علي (ع) دارند در مورد برخي از بزرگان و مرشدان خود نيز دارند و معتقدند خداوند در جامههاي مختلف به ميان مردم آمده است: در وهله اول در جامه خداوندگار، در مرتبه دوم در جامه علي (ع)، در مرحله سوم در جامه شاه خوشين، در مرتبه چهارم در جامه سلطان سحاك، در مرتبه پنجم در جامه قرمزي (شاه ويس قلي)، در مرتبه ششم در جامه محمد بيك و در مرتبه هفتم در جامه خان آتش ظاهر شده است.

{P- سرسپردگان، سيد محمد علي خواجه الدين، تاريخ و شرح عقايد ديني و آداب و رسوم اهل حق (يارسان)، ص 13 و 107، كتابفروشي منوچهري، تهران، 1363. P}

از ديگر عقايد رايج ميان اهل حق، مسأله حلول است. حلول به معناي وارد شدن چيزي در غير خود است و در اصطلاح به معناي حلول ذات خدا در اشياء و افراد است. مسأله حلول، به اعتقاد به الوهيت امام علي (ع) و برخي از بزرگان اهل حق بر ميگردد و به اين معنا است كه خداوند در حضرت علي (ع) و شاه خوشين و سلطان سحاك و ديگران حلول كرده است!

تناسخ يكي ديگر از عقايد اهل حق است. تناسخ عبارت است از داخل شدن روح انسان پس از مرگ در بدن ديگر. بر اين اساس هر انسان متناسب با اعمالي كه در زندگي خويش انجام داده است، پس از مرگ وارد بدن خاصي كه به منزله لباس جديد اوست، ميشود. روح نيكوكاران وارد بدن و لباس ثروتمندان و روح بدكاران وارد بدن فقراء و بيچارگان ميشود تا جزاي كردار خويش را ببيند.

اديان الهي به ويژه اسلام با مسأله حلول و تناسخ به شدت برخورد كرده، آن را عقيدهاي باطل و بي پايه دانستهاند.

با توجه به اين عقايد سخيف (غلو، حلول، تناسخ و...) است كه اهل حق جزو فرقههاي ضالّه و انحرافي محسوب ميشوند و مورد تأييد قرار نميگيرد و از اين رو نميتوان از آنها پيروي كرد. چرا كه پيروي از راه و روش اهل حق براي رسيدن به سعادت و كمال، همانند راهپيمايي در جاده سنگلاخ و پر پيچ و خم براي رسيدن به مقصود است. اين در حالي است كه جاده اسفالته و مستقيم فرا راه ما ميباشد.

{P- ر.ك. آشنايي با فرق و مذاهب اسلامي، رضا برنجكار، ص 160 - 168؛ طوايف غلاة، اسكندر اسفندياري، ص 163 - 165، انتشارات سازمان تبليغات اسلامي. P}